Kierunek: Wokalistyka z metodyką prowadzenia zespołów /psałterzysta i kantor/ prowadzony jest w ramach Diecezjalnego Studium Muzyki Kościelnej.
Dyrektorem Diecezjalnego Studium Muzyki Kościelnej jest ks. dr Bogusław Grzebień (tel: 720 368 455).
W ramach niniejszego kierunku prowadzone jest kształcenie w zakresie funkcji psałterzysty oraz kantora.
Kantor – (łac. cantare – śpiewać) funkcja liturgiczna polegająca na przewodzeniu w śpiewie i nauce śpiewu. Kantorem określa się przewodnika i nauczyciela śpiewu liturgicznego. Kieruje posługą i przewodzi zespołom muzycznym. Jest przedstawicielem wiernych, a także daje im przykład jak powinni śpiewać i zachowywać się podczas liturgii. Między kantorem a wiernymi zachodzi swego rodzaju interakcja, w której oddziałuje on na nich, oni to oddziaływanie podejmują i oddziałują na kantora. W Instrukcji o muzyce w świętej liturgii Musicam sacram z 1967 roku czytamy: „Trzeba się zatroszczyć, aby zwłaszcza tam, gdzie nie ma możliwości zorganizowania nawet małej scholi, powołano przynajmniej jednego czy drugiego kantora, odpowiednio przygotowanego, który by wykonywał choćby proste melodie, gdy lud uczestniczy w przeznaczonej dla niego części, a także odpowiednio kierował samymi wiernymi i podtrzymywał ich. Jest rzeczą wskazaną, by tego rodzaju kantor znajdował się nawet przy kościołach posiadających scholę, mianowicie dla tych obrzędów, w których schola nie może brać udziału, a które wypada odprawić z pewną okazałością, a więc ze śpiewem” (n. 21). W Ogólnym Wprowadzeniu do Mszału Rzymskiego z 2002 roku czytamy: „Powinien być również kantor albo dyrygent chóru, który by podtrzymywał śpiew całego ludu i nim kierował. Co więcej, gdy nie ma chóru, kantor winien czuwać nad wykonaniem poszczególnych śpiewów” (n. 104) oraz: „Wypada, by celebrującemu kapłanowi z zasady asystowali: akolita, lektor i kantor” (n. 116).
Psałterzysta – Ogólne Wprowadzenie do Mszału Rzymskiego w numerze 36. psałterzystą lub psalmistą nazywa kantora wykonującego psalm między czytaniami. W Statutach Kościoła starożytnego czytamy: „Psalmista (…) może bez wiedzy biskupa, a tylko z nakazu prezbitera, podjąć obowiązki śpiewaka. Wówczas prezbiter mówi do niego: «Patrz, abyś uwierzył sercem w to, co śpiewasz ustami, a to, w co wierzysz sercem, potwierdzał czynami»”. Sobór Watykański II zaleca posługę psalmisty wszędzie tam, gdzie tylko to możliwe. OWMR umieszcza psałterzystę pośród tych, którzy sprawują szczególne funkcje liturgiczne, zaraz po akolicie i lektorze (n. 65 i 66). W ten sposób wyraźnie oddziela tę funkcję od kantora, który należy do reprezentantów ludu (wiernych) razem ze scholą, chórem i organistą (n. 64). Caeremoniale episcoporum podkreśla szczególną rolę psałterzysty, zwłaszcza w liturgii z udziałem biskupa: „Ponieważ śpiewy, które przypadają między czytaniami, stanowią z natury swojej ważny moment liturgiczny i duszpasterski, wypada, aby w celebracjach, którym przewodniczy biskup (...) spełniał swoją rolę psałterzysta (…) obdarzony umiejętnością sztuki wykonywania psalmów i zdatnością duchową. On to niech w sposób responsorialny lub ciągły śpiewa psalm lub inny kantyk biblijny, a także graduał i Alleluja, w takiej formie, aby wierni otrzymali odpowiednie wsparcie do rozważania śpiewu i sensu tekstów" (n. 33).
Dla kogo ?
Kierunek dedykowany osobom, które pragną udoskonalić swój warsztat wokalny i metodyczny pod kątem prowadzenia zespołów wokalnych i wokalno-instrumentalnych. 2-letni kurs podzielony jest na II stopnie, po ukończeniu których słuchacz otrzymuje funkcje liturgiczne psałterzysty (po I stopniu) i kantora (po II stopniu). Studium tego kierunku może stać się narzędziem stałej formacji dla osób mających doświadczenie okazjonalnych warsztatów muzyczno-liturgicznych bądź też być doskonałym punktem wyjścia do podjęcia dalszych studiów z dyrygentury lub wokalistyki.
Tematyka: W ramach kursu realizowane są zajęcia z emisji głosu i metodyki prowadzenia zespołów, ponadto z zakresu teorii muzyki (zasady muzyki, kształcenie słuchu, historia muzyki sakralnej), liturgiki, śpiewu (śpiew liturgiczny, śpiew gregoriański) oraz dyrygentury i chóru. Ubogaceniem oferty są weekendowe warsztaty w maju prowadzone przez specjalnie zaproszonych gości – dyrygentów i nauczycieli śpiewu – związanych z liczącymi się ośrodkami śpiewu liturgicznego w Polsce.
Czas trwania: 2 lata / 4 semestry (kurs dwustopniowy) – zjazdy 2 razy w miesiącu w wybrane soboty od października do czerwca + warsztaty weekendowe w maju; Zajęcia podzielone są na dwa bloki: I blok – zajęcia teoretyczne 11:15-13:50, II blok – chór: 14.15-15.50; przerwa międzysemestralna: 4.02-1.03
Koszt: 440 zł / semestr (lub w 4 ratach miesięcznych po 110 zł). Koszt nie obejmuje kosztów noclegu i wyżywienia podczas majowych warsztatów.
Wymagane dokumenty:
- podanie do Dyrektora Studium (napisane własnoręcznie) – w podaniu oprócz kierunku należy podać motywację podjęcia nauki,
- udokumentowane wykształcenie i doświadczenie muzyczne np. ukończona szkoła muzyczna, ognisko muzyczne, kursy, warsztaty (jeśli takowe kandydat posiada)
- ewentualne skierowanie (opinia) proboszcza parafii.
- osoby niepełnoletnie: zgoda rodziców lub prawnych opiekunów
Podstawą rekrutacji jest rozmowa kwalifikacyjna, podczas której komisja zapoznaje się z motywacjami kandydata oraz bada predyspozycje muzyczne zgłaszających się. Kandydaci na kierunek „Wokalistyka z metodyką prowadzenia zespołów” przygotowują do zaśpiewania 1 pieśń kościelną.
Minimalny wiek kandydatów to 15 lat, jednakże w uzasadnionych przypadkach komisja kwalifikacyjna może zgodzić się na przyjęcie osób młodszych.
Koordynator: ks. mgr Mateusz Szerwiński (tel. 723-914-642)
Dyrektor Studium: ks. dr Bogusław Grzebień (tel: 720 368 455)
Rekrutacja: od 1 września do 7 października. Zgłoszenia przyjmowane są poprzez formularz dostępny na pasku główym: Teologia szyta na miarę - zgłoszenia.
Termin przesłuchań: 23 września o godz. 10.00 w siedzibie IFT
Opłata za studium: opłaty należy dokonywać na konto bankowe Instytutu:
72 1020 5402 0000 0502 0312 7545
Instytut Filozoficzno-Teologiczny im. E. Stein
ul. Bułgarska 30,65-647 Zielona Góra
tytułem: imię i nazwisko / nazwa kierunku / semestr